Sau 21 năm trường kỳ kháng chiến, Đại thắng mùa Xuân 1975 đã đem lại niềm vui vô bờ bến, nụ cười rạng rỡ trên môi của mỗi người Việt Nam khi nghe tin miền Nam đã hoàn toàn giải phóng, non sông liền một dải, Bắc - Nam sum họp một nhà. Niềm vui đó vẫn đọng lại mãi cho đến ngày hôm nay – 50 năm, kể từ ngày ấy!
Nhớ lại, ngày 02/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, Chủ tịch Hồ Chí Minh trịnh trọng tuyên bố với cả thế giới rằng: “Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập, và sự thật đã thành một nước tự do, độc lập. Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập ấy.”.
Không lâu, sau khi nước nhà được độc lập, Thực dân Pháp lại dã tâm xâm chiếm nước ta một lần nữa. Và, theo lời kêu gọi của Bác Hồ và Trung ương Đảng, cả nước lại đứng lên, làm nên Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ: “Lừng lẫy Năm châu, chấn động địa cầu” vào ngày 07/5/1954.
Những tưởng rằng, non sông Việt Nam sẽ chung về một dải, toàn thể dân tộc Việt Nam sẽ được hưởng quyền tự do, độc lập và cùng nhau dựng xây đất nước, nhưng các thế lực thù địch lại tìm mọi cách để xâm chiếm, chia rẽ nước ta.
BẮC – NAM BỊ CHIA CẮT
Ngày 20-7-1954, Hiệp định Giơnevơ về đình chỉ chiến tranh ở Đông Dương được ký kết. Theo Hiệp định đã ký kết, nước Việt Nam bị tạm thời chia cắt thành hai miền qua vĩ tuyến 17, các bên tham gia Hội nghị nhấn mạnh rằng "Dù bất cứ trường hợp nào, không thể coi đó là biên giới chính trị hay lãnh thổ". Sự chia cắt đó chỉ là tạm thời. Hai miền phải thống nhất trước tháng 7 năm 1956 bằng tổng tuyển cử "tự do và dân chủ".
Rất tiếc là, đế quốc Mỹ và chính quyền Ngô Đình Diệm, với âm mưu thâm độc đã tìm mọi cách phá hoại Hiệp định Giơnevơ, không muốn tổ chức cuộc Tổng tuyển cử, coi giới tuyến tạm thời như là một biên giới ngăn cách hai miền đất nước, biến miền Nam Việt Nam thành thuộc địa kiểu mới của Mỹ – Điều mà Nhân dân Việt Nam không thể chấp nhận được!
CHIẾN ĐẤU ĐỂ THỐNG NHẤT NON SÔNG
“Không có gì quý hơn độc lập, tự do!”, “Nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một, không ai có thể chia cắt được” – Chân lý đó không bao giờ thay đổi! Nhân dân Việt Nam lại phải bước vào một cuộc chiến đấu mới với mục tiêu cao cả: Giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. Miền Bắc bước vào xây dựng CNXH và là hậu phương lớn của miền Nam, miền Nam là tiền tuyến lớn để đánh giặc, giải phóng đất nước.
Dưới sự lãnh đạo của Trung ương Đảng và Bác Hồ, chúng ta đấu tranh kiên quyết và khôn khéo trên cả 3 mặt trận: Quân sự, Chính trị và Ngoại giao, với tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải, với niềm tin chiến thắng của cuộc đấu tranh chính nghĩa.
Về Quân sự: Từ thực tiễn của Cách mạng miền Nam, Trung ương Đảng, Bác Hồ và Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam đã xây dựng nên các kế hoạch đấu tranh quân sự phù hợp với từng vùng, từng thời kỳ và đặc điểm của ta và địch, từ đó đã ghi được nhiều chiến công lớn. Đồng khởi Bến Tre (1960), Chiến thắng Ấp Bắc (02-01-1963), Chiến thắng Bình Giã (05-01-1965), Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa xuân Mậu Thân (30-01-1968), Chiến thắng đường 9 Nam Lào (31-3-1971), Trận “Điện Biên Phủ trên không” (18 - 29/12/1972), Cuộc Tổng tấn công và nổi dậy mùa xuân năm 1975, mà đỉnh cao là chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử … đã ghi vào lịch sử đấu tranh của Nhân dân ta với niềm tự hào vô hạn và sự ngưỡng mộ lớn lao của nhân dân yêu chuộng hoà bình trên thế giới. Với kẻ thù, đây là những dấu ấn để lại biết bao nỗi sợ hãi trước sức mạnh của sự đoàn kết và trí tuệ của người Việt Nam. Để rồi, sau chiến tranh thế giới thứ hai, chiến tranh xâm lược Việt Nam là chiến tranh lớn nhất, kéo dài nhất, ác liệt nhất, tốn kém nhất của nước Mỹ.
Về Chính trị và Ngoại giao: Sau phong trào Đồng khởi, đã xuất hiện các cuộc đấu tranh chính trị quy mô lớn bằng mít tinh, biểu tình của nông dân, công nhân và các tầng lớp nhân dân; cuộc đấu trí, đấu lý gay go, căng thẳng trên bàn đàm phán Pa-ri giữa ta và Mỹ diễn ra trong bốn năm chín tháng (từ tháng 5-1968 đến tháng 1-1973), với 202 phiên họp công khai, 24 cuộc tiếp xúc riêng, đã kết thúc với thắng lợi thuộc về ta; cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1975 đã khẳng định tính đúng đắn, sáng tạo, quyết đoán trong việc đẩy mạnh đấu tranh quân sự, chính trị, kết hợp với đấu tranh ngoại giao...
Chiến dịch Hồ Chí Minh toàn thắng vào ngày 30/4/1975 để cho non sông ta liền một dải, là thành quả cách mạng của toàn dân Việt Nam, của hai miền Nam – Bắc ruột thịt, của ý chí dũng cảm, của trí tuệ và sức mạnh đoàn kết, của ngọn cờ chính nghĩa – Đó là niềm tự hào dân tộc, là niềm vui chung của muôn người, là trang lịch sử vẻ vang rạng ngời của đất nước.
CÁI GIÁ CỦA THỐNG NHẤT VÀ HOÀ BÌNH
Một thế hệ thanh niên của thời kỳ chống Mỹ nhẽ ra được cắp sách đến trường, đến giảng đường hoặc hăng say trên các công trường, đồng ruộng… thì lại phải “Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước/Mà lòng phơi phới dậy tương lai”, phải lao vào các trận đánh không cân sức. Một thế hệ măng non đang độ được vui chơi, học hành thì phải biết đào hầm trú ẩn và giao thông hào, bện mũ rơm đi học và đưa cơm cho mẹ đi cày. Các bà, các mẹ, các chị cũng phải xông lên cầm súng “Còn cái lai quần cũng đánh”… Cả nước vùng lên đánh giặc, cả nước dồn sức để thắng giặc, cả dân tộc xả thân vì độc lập, tự do và thống nhất đất nước.
Và, cái giá của thống nhất và hoà bình không hề nhỏ và không thể đo đếm, đánh đổi được. Khoảng 850 nghìn liệt sỹ, 800 nghìn thương binh và người được hưởng chính sách như thương binh, 200 nghìn liệt sỹ chưa được tìm thấy ở các chiến trường, 300 nghìn liệt sỹ chưa xác định được danh tính, 300 nghìn người hoạt động kháng chiến và con đẻ của họ bị nhiểm chất độc Da cam/Dioxin … Còn nhiều con số thống kê liên quan đến hậu quả nặng nề của cuộc chiến tranh chống Mỹ cứu nước nữa mà hầu như gia đình nào ở trên đất nước Việt Nam cũng đều phải gánh chịu trực tiếp hoặc gián tiếp. Có những nỗi đau và hậu quả của cuộc chiến tranh, đến nay, vẫn không thể đắp lành vết thương hoặc khắc phục được.
VÀ TRÁCH NHIỆM HÔM NAY
Nhắc lại hậu quả của Cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước là để nhớ, là không được phép lãng quên và điều lớn hơn là phải sống sao cho xứng đáng với sự hy sinh của bao người đi trước để có hoà bình và thống nhất hôm nay. Điều đó, cũng không có nghĩa là, để khắc sâu thêm vết thương, tăng thêm nỗi thù hận, kể thêm nhiều công sức nữa. Gác lại quá khứ để cùng nhau hướng tới tương lai!
Hôm nay, đón chào Kỷ niệm 50 năm ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 – 30/4/2025) là dịp để mỗi chúng ta được sống lại những phút giây lịch sử hào hùng ấy, được vui cùng với niềm vui thống nhất ngày nào, được tự hào về một dân tộc Việt Nam anh hùng, được hát vang khúc ca “Như có Bác trong ngày vui đại thắng” hay “Đất nước trọn niềm vui”!
Đất nước đang bước sang Kỷ nguyên mới – Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc - Kỷ nguyên được xây nên từ những trang sử hào hùng và rồi sẽ viết tiếp những trang sử hào hùng mới!
Phan Tiến Hải
