Chiến tranh đã lùi xa hơn 43 năm, những khoảnh khắc bom đạn đã trôi về ký ức. Nhưng vẫn có nhiều liệt sỹ chưa về được với gia đình. Ở một nơi đâu đó trên mảnh đất hình chữa S khi người dân được hòa bình, ấm no, hạnh phúc này vẫn có những người cha, người mẹ đang mong ngóng tin con dù chỉ là nắm đất đen hài cốt để có thể nhắm mắt xuôi tay khi tuổi già. Vẫn có những người vợ tìm chồng và những người con mong mỏi, chờ đợi để gặp bố, mẹ…
Năm nay đã 88 tuổi nhưng ông Nguyễn Hữu Khanh, khối Tân Hồng, thị trấn Nghĩa Đàn chưa một ngày nguôi ngoai. Vợ ông là bà Hà Thị Hậu, 90 tuổi, ốm liệt giường đã 2 năm nay. Mong mỏi lớn nhất của ông bà là tìm được hài cốt của con trai Nguyễn Hữu Lân.
Ở tuổi xưa nay hiếm, bước đi, giọng nói trở nên khó nhọc nhưng khi nhắc đến liệt sỹ Nguyễn Hữu Lân, con trai, ông trở nên linh hoạt kỳ là. Với ông gần 50 năm, hình ảnh con mang ba lô lên đường nhập ngũ vẫn như hôm qua. Ông vẫn nhớ rõ từng câu con mình dặn dò: bố mẹ yên tâm giữ gìn sức khỏe, đợi ngày chiến thắng con về…thế nhưng ngày đất nước thống nhất, khi đồng đội, đồng hương của anh lần lượt về dù người còn nguyên vẹn, người đã mất một phần xương máu thì ông vẫn mòn mỏi đợi con. Tìm được con dù là một nắm đất đen hài cốt ông cũng toại nguyện.
Ông Nguyễn Hữu Khanh ( bên trái ) mong mỏi từng ngày tìm thấy con trai dù là một nắm đất đen hài cốt
Liệt sỹ Nguyễn Hữu Lân hi sinh năm 1972 tại chiến trường miền nam nhưng đến nay vẫn chưa tìm thấy hài cốt. Mặc dù xa xôi, điều kiện khó khăn nhưng gia đình ông Nguyễn Hữu Khanh cũng đã tổ chức đi tìm kiếm 2 lần nhưng vẫn chưa tìm thấy anh.
Bà Hà Thị Hậu, mẹ liệt sỹ Nguyễn Hữu Lân năm nay 90 tuổi, nằm liệt giường đã 2 năm nay, khi sự sống được tính bằng ngày, bằng tháng điều duy nhất bà ngóng trông là tìm thấy con trai để có thể ra đi thanh thản.
Chiến tranh đã lùi xa hơn 43 năm, những vết thương chiến tranh lành theo năm tháng nhưng với những người cha, người mẹ chưa tìm thấy hài cốt con như ông Nguyễn hữu Khanh, bà Hà thị Hậu thì nỗi đau đó lại càng thêm quằn quại khi quãng thời gian họ được chờ đợi, được hi vọng không còn nhiều.
Bà Nguyễn Thị Thanh, bí thư Đảng ủy thị trấn Nghĩa Đàn cho biết: Trên địa bàn thị trấn có 24 gia đình thân nhân liệt sỹ hưởng trợ cấp hàng tháng, trong đó gia đình liệt sỹ Nguyễn Hữu Lân là gia đình duy nhất có cả bố và mẹ còn sống. Các cụ tuổi đã cao, sức yếu, niềm mong mỏi lớn nhất là được tìm thấy hài cốt con. Thị trấn thường xuyên có các hoạt động thăm hỏi, động viên, giúp đỡ gia đình. Mong là với sự vào cuộc của các cấp các nghành, trong thời gian tới sẽ sớm tìm được hài cốt liệt sỹ Nguyễn Hữu Lân.
Không chỉ những người cha, người mẹ mà có những người vợ vẫn mòn mỏi chờ chồng sau bao nhiêu năm. Với bà Hồ Thị Quý, xóm 1, xã Nghĩa An, vợ của liệt sỹ Trần Nguyên Nhung thì sau 36 năm chờ đợi cuối cùng năm 2015 đã được các cấp ủy chính quyền, mặt trận và các ban nghành đoàn thể cùng gia đình đưa anh về an táng tại nghĩa trang quê nhà.
Liệt sỹ Trần Nguyên Nhung sinh năm 1950, nhập ngũ ở mặt trận phía Tây nam, được an táng tại nghĩa trang tỉnh An Giang. Anh trở về quê hương trong niềm vui không xiết của người vợ chờ chồng sau bao nhiêu năm xa cách, của những người thân tiễn anh khi tóc còn xanh, đón anh về với mái đầu bạc trắng.
Đưa liệt sỹ Trần Nguyên Nhung về quê nhà
Trong các cuộc kháng chiến, lớp lớp người con quê hương Nghĩa Đàn tòng quân lên đường bảo vệ tổ quốc, trong đó có những người con tuổi đời mười chín, đôi mươi đã để lại phía sau hạnh phúc riêng tư, trang sách, giảng đường sẵn sàng lên đường chiến đấu vì Độc lập - Tự do - Hạnh phúc của tổ quốc. Nhiều người mang trong mình thương tật khi trở về, và có gần 1000 người đã mãi nằm lại trong lòng đất.
Chiến tranh đã lùi xa, việc tìm kiếm quy tập hài cốt liệt sỹ đã được các cấp các nghành của huyện Nghĩa Đàn quan tâm. Ông Lê Huy Hòa, trưởng phòng Lao động Thương binh Xã hội huyện Nghĩa Đàn cho biết thêm: Gần đây nhất huyện đã tổ chức tập huấn hướng dẫn lập bản đồ tìm kiếm quy tập hài cốt liệt sỹ để đảm bảo, thống nhất và đúng tiến độ trong việc tìm kiếm việc thực hiện tìm kiếm hài cốt liệt sỹ. Chế độ chính sách cho người có công, gia đình thương binh, liệt sỹ được Nghĩa Đàn quan tâm. Huyện chỉ đạo các xã, thị trấn bằng nhiều hoạt động thiết thực tri ân, giúp đỡ, động viên các gia đình thân nhân liệt sỹ, thương, bệnh binh, người có công vươn lên trong cuộc sống…
Sinh thời, Bác Hồ đã khẳng định : “Máu đào của các liệt sĩ đã làm cho lá cờ cách mạng thêm đỏ chói. Sự hy sinh dũng cảm của các liệt sỹ đã chuẩn bị cho đất nước ta nở hoa độc lập, kết trái tự do”. Để đất nước độc lập, các anh, các chị đã hy sinh cả tuổi thanh xuân, dùng xương máu để xây tượng đài độc lập cho đất nước. Vẫn còn những liệt sỹ nằm lại đâu đó trên cánh rừng, bãi cỏ, những con suối… người thân vẫn mong một ngày được tìm thấy các anh, các chị. Từng ngày, các cấp các ngành, toàn thể nhân dân vẫn sẽ nỗ lực để đưa những “linh hồn bất tử” về với quê hương.
Các cấp các nghành nỗ lực tìm mộ liệt sỹ ( tư liệu)
Đinh Thùy ( Đài Nghĩa Đàn )